Nikotynizm, czyli uzależnienie od nikotyny jest powszechnym zjawiskiem, istnieje od XVI wieku i ma znaczący wpływ na życie ludzi. Nikotyna jest substancją silnie uzależniającą i może powodować poważne problemy zdrowotne, jeśli jest stosowana w nadmiernych ilościach. Jej wpływ na organizm może być zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Prowadzi do zwiększonego ryzyka rozwoju niektórych chorób, takich jak: rak i choroby serca.
Uzależnienie od nikotyny, nikotynizm. Palenie tytoniu – przyczyny
Uzależnienie od nikotyny zostało powiązane z kilkoma czynnikami, w tym: genetyką, środowiskiem, poziomem stresu i stylem życia. Nikotyna powoduje, że mózg uwalnia dopaminę, neuroprzekaźnik związany z przyjemnością i nagrodą, co prowadzi do wzrostu chęci na papierosy. Ten przypływ dopaminy może być tak silny, że palaczom bardzo często jest trudno rzucić palenie.
Chociaż Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne uznaje, działanie nikotyny ma wspólnie zbliżone cechy innych uzależnień, takich jak alkohol i narkotyki, to jednakże też istnieją znaczące różnice. Jedną z głównych różnic jest to, że uzależnienie psychiczne i fizyczne od papierosów może rozwijać się szybko i bez ostrzeżenia, podczas gdy inne uzależnienia zaczynają się powoli i narastają z czasem. Czasami wystarczy jedna dawka, aby rozpocząć proces uzależnienia. Nawet bierne palenie wykazuje dużą szkodliwość i może przyczyniać się do rozwoju nikotynizmu.
Pierwsze oznaki uzależnienia od nikotyny pojawiają się zwykle w okresie dojrzewania lub wczesnej dorosłości. Szacuje się, że od 15% do 25% nastolatków jest uzależnionych od palenia papierosów w wieku 14 lat. Ten wysoki wskaźnik palenia wśród nastolatków zwiastuję wysokie ryzyko uzależnienia w dorosłym życiu. Uzależnienie od nikotyny jest również skorelowane z wyższym ryzykiem rozwoju innych uzależnień i problemów ze zdrowiem psychicznym, takich jak depresja, zaburzenia lękowe i zespół stresu pourazowego.
Uważa się, że osoby uzależnione od nikotyny lub innych substancji mają obniżoną zdolność regulowania emocji i radzenia sobie w sytuacjach stresowych ze względu na wzrost poziomu dopaminy. Może to prowadzić do niestabilności nastroju i utrudniać prawidłowe funkcjonowanie
E-papieros – tytoń nie tylko w formie tradycyjnej. Nikotyna i uzależnienie
E-papierosy stają się w ostatnich latach coraz bardziej popularne, zwłaszcza wśród młodych ludzi. Rośnie jednak obawa o potencjalne zagrożenia i konsekwencje, związane z ich stosowaniem. Dzięki łatwej dostępności i atrakcyjnym walorom smakowym, nie jest zaskoczeniem, że wiele osób uzależnia się od e-papierosów. W przypadku e-papierosa nie istnieje charakterystyczny moment zapalania papierosa, dlatego ten rodzaj używki można stsować wszędzie, również w przestrzeniach zakmniętych. E-papierosy są urządzeniem na baterie, które podgrzewają płyn zawierający nikotynę i inne substancje chemiczne w postaci aerozolu, który jest następnie wdychany przez człowieka. Chociaż e-papierosy mogą być mniej szkodliwe niż tradycyjne papierosy, nadal zawierają nikotynę i inne substancje uzależniające, co czyni je potencjalnie tak samo uzależniającymi, jak zwykłe papierosy.
Objawy uzależnienia – nałóg, problem nikotynowy, który nie pozwala o sobie zapomnieć
Nikotyna jest silnie uzależniającą substancją występującą w papierosach i innych wyrobach tytoniowych. Może powodować problemy fizyczne, psychiczne i społeczne. Jest substancją uzależniającą, palacz potrzebuje coraz większych dawkę, zawartość nikotyny często wpływa na doświadczanie różnych objawów m.in. głodu nikotynowego, drażliwości, niepokoju i trudności z koncentracją. Nikotyna ma również wpływ na zdrowie fizyczne, prowadząc do przyspieszenia akcji serca i ciśnienia krwi, a także do wyższego ryzyka udaru mózgu, raka, układu oddechowego i chorób układu sercowo-naczyniowego.
Dym papierosowy jest jedną z najniebezpieczniejszych substancji, na działanie których możemy narazić nasz organizm. Zawiera ponad 7000 substancji chemicznych, w tym substancje rakotwórcze i toksyny, które mogą powodować poważne problemy zdrowotne, takie jak rak i choroby serca. Kiedy palimy ostatniego papierosa, ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw związanych z dymem papierosowym i podjąć kroki, aby uchronić się przed jego szkodliwym działaniem. Palenie nie tylko zwiększa ryzyko zachorowania na raka, zwiększenie ryzyka chorób układu oddechowego, ale także zwiększa ryzyko narażenia na bierne palenie tytoniu, co może mieć poważne konsekwencje dla osób wokół nas. Podejmowanie kroków, takich jak unikanie palenia w zamkniętych pomieszczeniach lub używanie oczyszczaczy powietrza, może zmniejszyć ilość biernego palenia.
Skutki uzależnienia, skutki palenia papierosów. Dawka nikotyny, która może być problemem
- Zmęczenie
- Trudności z koncentracją
- Senność
- Wycofanie, samotność
- Lęk
- Drażliwość
- Niepokój
- Zwiększony poziom pobudzenia
- Wzrost ciśnienia tętniczego
- Wahania nastroju
- Wahania wagi
Test uzależnienia od nikotyny wg. Fagerströma – sprawdź czy możesz się uzależniać bądź czy jesteś uzależniona
Odpowiedz na poniże pytania i oblicz punkty.
| Pytanie | Odpowiedź | Punkty |
| Jak szybko po przebudzeniu zapalasz pierwszego papierosa? Jak szybko potrzebna jest Tobie dawka nikotyny? | do 5 minut
6-30 minut 31-60 minut po 60 minutach |
3
2 1 0 |
| Czy masz trudności z powstrzymaniem się od palenia w miejscach, gdzie to jest zakazane? | tak
nie |
1
0 |
| Z którego papierosa jest Tobie najtrudniej zrezygnować? | z pierwszego rano
z każdego innego |
1
0 |
| Ile papierosów wypalasz w ciągu dnia? | 10 lub mniej
11-20 21-30 31 i więcej |
0
1 2 3 |
| Czy częściej palisz papierosy w ciągu pierwszych godzin po przebudzeniu niż w pozostałej części dnia? | tak
nie |
1
0 |
| Czy palisz papierosy nawet wtedy, gdy jesteś tak chory, że musi leżeć w łóżku? | tak
nie |
1
0 |
Suma punktów:
Poniżej 7 punktów
Osoba paląca nie jest prawdopodobnie farmakologicznie uzależniony od nikotyny, a palenie tytoniu jest dla niego wyuczonym, bądź psychospołecznie generowanym zachowaniem. W leczeniu powinna wystarczyć doraźne oddziaływania, silna motywacja i decyzja o rzuceniu nałogu, skrupulatne wykonanie dobrze zaplanowanego programu samokontroli oraz wsparcie ze strony otoczenia.
7 punktów i więcej
Osoba paląca jest prawdopodobnie farmakologicznie uzależniony od nikotyny, nie może żyć bez papierosa. Główny problem stanowią występujące po zaprzestaniu palenia objawy zespołu abstynenckiego, np. głód nikotyny. Należy rozważyć, czy poza zastosowaniem metod psychoterapeutycznych i samokontrolnych, nie należy wprowadzić działań farmaokologicznych.
Uzależnienie od papierosów, farmakologiczny sposób walki z nikotyną
Leczenie farmakologiczne uzależnienia od nikotyny wiąże się ze zmniejszeniem głód nikotynowego, minimalizuje nieprzyjemne objawy odstawienia, objawy abstynencji, uzależnienie fizyczne oraz inne fizyczne i psychiczne skutki, związane z rzuceniem palenia. Nikotynowe terapia zastępcze (NRT) jest uważana za pierwszą linię leczenia farmakologicznego pomocną w rzucaniu palenia. Środki farmakologiczne takie jak Nicorette i Nicoderm, zawierają nikotynę, która pomaga złagodzić głód i pierwsze objawy odstawienia. Obecnie istnieją cztery zatwierdzone leki zastępujące nikotynę: plaster, guma, pastylka do ssania i inhalator. NRT może również pomóc osobom, które palą mniej niż 10 papierosów dziennie, zmniejszyć liczbę wypalanych papierosów w ciągu tygodnia nawet o 50%. Zazwyczaj należy je stosować codziennie przez wiele tygodni przed całkowitym rzuceniem palenia. Zatem, leczenie uzależnienia od nikotyny metodami farmakologicznymi ma stosunkowo wysoką skuteczność i może przyczyniać się do odstawienia nikotyny.
Leczenie – uzależnienia od nikotyny
Uzależnienie od nikotyny jest poważnym problemem, który może powodować poważne problemy zdrowotne, a nawet śmierć. Na szczęście dostępne są skuteczne oddziaływania terapeutyczne, które pomagają ludziom wyjść z uzależnienia od nikotyny. Abstynencja jest często procesem stopniowym, w szczególności jeśli skala uzależnienia jest wysoka. Jednym z najskuteczniejszych sposobów leczenia jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT). CBT pomaga ludziom zidentyfikować wyzwalacze, które prowadzą do używania nikotyny i opracować strategie radzenia sobie z tymi wyzwalaczami. Terapia poznawczo-behawioralna wspiera w radzeniu sobie z nałogiem, równocześnie praktykując zdrowsze zachowania, stopniowo eliminując mechanizm uzależnienia. Ponadto CBT można stosować w połączeniu z innymi metodami leczenia, takimi jak np. farmakoterapia. Dzięki odpowiedniemu planowi leczenia osoby mogą skutecznie przezwyciężyć uzależnienie od nikotyny i prowadzić zdrowszy tryb życia. Z pomocą wyszkolonego terapeuty CBT możesz skutecznie uwolnić się od uzależnienia od tytoniu.
