Depresja jest powszechna u kobiet w ciąży i po porodzie. Według statystyk, depresji doświadcza nawet 10-20% młodych matek. Niestety, często pozostaje ona niezdiagnozowana i nieleczona, co może mieć negatywne konsekwencje zarówno dla matki , dziecka i i innych relacji partnerskich.
Jednym ze skutecznych narzędzi służących do wykrywania depresji poporodowej jest Edynburska Skala Depresji Poporodowej (EPDS). Dowiedz się, czym objawia się depresja poporodowa, wykonaj test na depresje, dowiedz się, jak sobie radzić?
Depresja poporodowa – objawy ryzyka obecności depresji poporodowej
Depresja poporodowa może wystąpić w ciągu pierwszego roku po urodzeniu dziecka. Najczęściej rozwija się w ciągu pierwszych 4-6 tygodni po porodzie. Aby zdiagnozować depresję poporodową, objawy powinny utrzymywać się co najmniej 2 tygodnie.
Objawy depresji poporodowej są często oceniane na podstawie samopoczucia matki w ciągu ostatnich siedmiu dni.
Objawy depresji poporodowej mogą różnić się u różnych kobiet, ale istnieje kilka powszechnych objawów, na które należy zwrócić uwagę. To uczucie smutku, niepokoju, beznadziei, utrata zainteresowania życiem, zmniejszona energia, problemy z koncentracją, zaburzenia snu, utrata apetytu i myśli samobójcze.
Mamy dotknięte depresją poporodową mogą mieć trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu więzi emocjonalnej z dzieckiem. Mogą odczuwać utratę zainteresowania opieką nad dzieckiem. Depresja poporodowa może również wpływać na zdolność matki do funkcjonowania w codziennym życiu, pracy i relacjach z innymi ludźmi.
Przyczyny depresji poporodowej mogą być złożone i obejmować zarówno czynniki fizyczne, jak i psychologiczne. Hormonalne zmiany, brak snu, zmiany w życiu rodzinnym i społecznym, a także czynniki genetyczne.
Baby blues a depresja poporodowa
Baby blues doświadcza od 50 do 80% kobiet po porodzie. Łagodne obniżenie nastroju, inaczej baby blues trwa krótko od 3 do 12 dni. Depresja poporodowa trwa znacznie dłużej, nieleczona może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Depresja poporodowa znacząco utrudnia codzienne życie, młoda mama ma trudności z wykonywaniem codziennych ról. Baby blues zazwyczaj nie wymaga leczenia i przechodzi samoistnie. Depresja poporodowa wymaga podjęcia leczenia. Warto pamiętać, że baby blues może przeistoczyć się w depresję poporodową, jeśli objawy się nasilą lub utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie.
Czym jest Edynburska Skala Depresji Poporodowej EPDS?
Edynburska Skala Depresji Poporodowej (ang. Edinburgh Postnatal Depression Scale ) EPDS to kwestionariusz opracowany w 1987 roku przez brytyjskich badaczy. Składa się z 10 krótkich pytań dotyczących samopoczucia kobiety w ciągu ostatnich 7 dni. Pytania odnoszą się do takich aspektów, jak nastrój, lęk, poczucie winy czy myśli samobójcze.
Przy każdym zagadnieniu wybierz stwierdzenie, które najlepiej opisuje twoje samopoczucie w ciągu ostatnich siedmiu dni.
Warto podkreślić, że EPDS jest narzędziem przesiewowym, a nie diagnostycznym. Oznacza to, że wysoki wynik w skali nie jest równoznaczny z diagnozą depresji poporodowej. Wskazuje jedynie na podwyższone ryzyko jej wystąpienia i potrzebę dalszej konsultacji ze specjalistą.
EPDS to badanie przesiewowe służące wstępnemu wykrywaniu ryzyka obecności depresji poporodowej. Skala ta jest używana do wstępnego wykrywania ryzyka obecności depresji poporodowej, co pozwala na szybką interwencję i wsparcie.
Kiedy stosować EPDS – profilaktyka
Eksperci zalecają przeprowadzanie badania również badania profilaktyczną skalą EPDS :
- W czasie ciąży (najlepiej w trzecim trymestrze).
- 6-8 tygodni po porodzie.
- 3-4 miesiące po porodzie.
Jak działa skala edenburska?
Rozpoznanie depresji poporodowej opiera się na ocenie nasilenia objawów za pomocą Skali Depresji Poporodowej Edynburskiej. Skala ta składa się z 10 pytań, które dotyczą różnych aspektów nastroju i emocji. Każde pytanie ma 4 możliwe odpowiedzi, a punktacja jest przypisywana w zależności od odpowiedzi udzielonej przez matkę. Po zsumowaniu punktów można ocenić nasilenie objawów depresji.
Edynburska Skala Depresji Poporodowej EPDS – wykonaj test przesiewowy
Instrukcja
Spróbuj podkreślić odpowiedzi najlepiej pasujące do twojego samopoczucia w ostatnich 7 dniach. Odpowiedz na wszystkie pytania w teście.
Proszę zaznacz właściwą odpowiedź. Wypełnij poniższy test.
- Byłam zdolna do radości i dostrzegania radosnych stron życia
- tak często jak zazwyczaj (0 punktów)
- trochę rzadziej niż zwykle (1 punkt)
- zdecydowanie rzadziej niż zwykle (2 punkty)
- zupełnie nie byłam zdolna do radości (3 punkty)
- Patrzyłam w przyszłość z nadzieją
- tak jak zawsze (0 punktów)
- rzadziej niż zawsze (1 punkt)
- zdecydowanie rzadziej niż zwykle (2 punkty)
- nie potrafiłam patrzeć w przyszłość z nadzieją (3 punkty)
- Obwiniałam się niepotrzebnie, gdy coś mi się nie udawało
- tak w większości przypadków (3 punkty)
- tak, czasami (2 punkty)
- rzadko (1 punkt)
- wcale (0 punktów)
- Bez istotnej przyczyny odczuwałam lęk i niepokoiłam się
- zupełnie nie (0 punktów)
- raczej nie (1 punkt)
- czasami (2 punkty)
- tak, bardzo często (3 punkty)
- Czułam się przestraszona i wpadałam w panikę bez większych powodów
- tak, często (3 punkty)
- czasami (2 punkty)
- nie, raczej nie (1 punkt)
- nie, nigdy (0 punktów)
- Wydarzenia przerastały mnie
- tak, prawie wcale nie dawałam sobie rady (3 punkty)
- czasami nie radziłam sobie tak dobrze jak zwykle (2 punkty)
- przez większość czasu radziłam sobie dobrze (1 punkt)
- radziłam sobie tak dobrze jak zwykle (0 punktów)
- Czułam się tak nieszczęśliwa, że nie mogłam spać w nocy
- tak, przez większość czasu (3 punkty)
- tak czasami (2 punkty)
- rzadko (1 punkt)
- nie, wcale nie (0 punktów)
- Czułam się samotna i nieszczęśliwa
- tak, przez większość czasu (3 punkty)
- tak, dość często (2 punkty)
- niezbyt często (1 punkt)
- nie, wcale nie (0 punktów)
- Czułam się tak nieszczęśliwa, że płakałam
- tak, przez większość czasu (3 punkty)
- tak, dość często (2 punkty)
- tylko sporadycznie (1 punkt)
- nie, wcale nie (0 punktów)
- Zdarzało się, że myślałam o zrobieniu sobie krzywdy
- tak, dość często (3 punkty)
- czasami (2 punkty)
- bardzo rzadko (1 punkt)
- nigdy (0 punktów)
Wyniki testu:
0-9 punktów: niskie ryzyko depresji
10-12 punktów: średnie ryzyko depresji
13 i więcej punktów: wysokie ryzyko depresji
10 punktów może świadczyć o trudnościach emocjonalnych u matki. Kobiety, które uzyskają 12 – 13 punktów mogą cierpią na depresję poporodową – wskazana jest konsultacja ze specjalistą. Powyżej 13 punktów wysokie ryzyko depresji, konieczna konsultacja.
Warto pamiętać, że wynik na Skali Depresji Poporodowej Edynburskiej nie jest jednoznaczną diagnozą, ale może być pomocny w identyfikacji potencjalnych problemów.
Jak radzić sobie z depresją poporodową?
Depresja poporodowa może być trudnym i przytłaczającym doświadczeniem. Jednak istnieje wiele sposobów radzenia sobie z tą chorobą. Ważne jest, aby szukać wsparcia i zrozumienia ze strony bliskich osób, takich jak partner, rodzina i przyjaciele.
Nie bój się prosić o pomoc i rozmawiać z innymi kobietami, które również doświadczają depresji poporodowej. Wspólna rozmowa i dzielenie się doświadczeniami może być bardzo pomocne.
Dobrze jest również skonsultować się z lekarzem lub psychologiem, którzy mogą pomóc w diagnozie i leczeniu depresji poporodowej. Istnieją różne metody leczenia, takie jak psychoterapia online, terapia farmakologiczna i terapia grupowa, które mogą być skuteczne w łagodzeniu objawów depresji poporodowej.
W leczeniu depresji poporodowej często stosuje się podejście łączące opiekę psychiatryczną z psychoterapią. Oba te elementy mogą być kluczowe dla skutecznego leczenia.
Podsumowanie
Depresja poporodowa to poważne zaburzenie, które może mieć negatywny wpływ na matkę i dziecko. Edynburska Skala Depresji Poporodowej to cenne narzędzie w opiece nad młodymi mamami. Pozwala na wczesne wykrycie symptomów depresji poporodowej, co umożliwia szybką interwencję i wsparcie.
Ważne jest, aby szukać wsparcia i zrozumienia, jeśli odczuwasz objawy depresji poporodowej. Istnieje wiele opcji leczenia, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów depresji poporodowej. Nie wahaj się szukać pomocy i rozmawiać o swoich uczuciach i potrzebach.
Żródło:
https://med.stanford.edu/content/dam/sm/ppc/documents/DBP/EDPS_text_added.pdf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4820998/