Definicja- psychoterapia poznawczo-behawioralna
Terapia poznawczo-behawioralna jest metodą leczenia, która w skuteczny sposób pomaga zmniejszyć objawy takich dolegliwości jak lęk i depresja. Polega ona na zmianie nieprzydatnych lub niezdrowych myśli i zachowań. Jest połączeniem dwóch terapii: terapii poznawczej i terapii zachowań. Podstawą obydwóch jest założenie, że zdrowe, adaptacyjne myśli prowadzą do zdrowych uczuć i zachowań.
A-B-C, czyli myśli, uczucia i zachowania
Wydaje się, że jednym z podstawowych celów terapii poznawczo-behawioralnej jest zrozumienie wpływu naszych myśli, uczuć i zachowań na to, jak funkcjonujemy. Załóżmy, że osoba, która boryka się z nieśmiałością, może w sytuacjach społecznych myśleć, że inni ludzie zawsze uznają ją za nudną lub głupią. To przekonanie może spowodować, że osoba ta w interakcji z innymi ludźmi będzie czuła bardzo silny lęk i rozwinie zachowania sprzyjające unikaniu nieprzyjemnych emocji. Będzie częściej się izolować, za to okazywać coraz mniej zachowań zapraszających otoczenie do kontaktu. Z każdym złym doświadczeniem jeszcze bardziej będzie pogłębiać strach przed sytuacjami społecznymi.
Terapia behawioralno-poznawcza ma na celu nauczenie, że można w większym stopniu mieć wpływ na swoje myśli, uczucia i zachowania. Z pewnością daje szansę na pokonanie automatycznych przekonań oraz pomaga wykorzystać praktyczne strategie samopomocowe, aby zmienić lub zmodyfikować zachowanie.
Praca z myślami w terapii poznawczo behawioralnej?
W pracy terapeutycznej niewątpliwie ważna jest praca na poziomie myślenia. Negatywne myśli, nierzadko nawykowe i automatyczne, przyczyniają się do negatywnych emocji. Praca nad podważaniem niektórych przekonań może uzdrawiać postrzeganie siebie i innych. Przede wszystkim ważne, aby pamiętać, że:
- myśli są zjawiskiem odrębnym od uczuć; wywołują, łagodzą lub nasilają emocje,
- myśli to nie fakty; nasze myśli są często bardzo subiektywnym doświadczaniem rzeczywistości,
- myśli w ciągu dnia zmieniają swoje natężenie, a nasza wiara w ich prawdziwość ulega zmianie.
Podstawowe zasady terapii poznawczo-behawioralnej
- Pomaga rozwijać nowe alternatywne sposoby myślenia i zachowania, które zwiększają szansę na poradzenie sobie z trudnościami.
- Koncentruje się na teraźniejszości i budowaniu obrazu zmiany. Jednakże nie jest pomijana przeszłość. Istotne jest, od kiedy i w jaki sposób problem jest obecny w naszym życiu.
- Kontakt i współpraca z terapeutą są bardzo ważnymi elementami tej psychoterapii. Bezpieczeństwo i poczucie bycia zrozumianym należą do kluczowych czynników, które wpływają na powodzenie psychoterapii.
- Psychoterapia online lub w gabinecie są aktywnym doświadczeniem, w którym obie strony pracują nad ustalonymi celami.
- Terapia poznawczo-behawioralna obejmuje moduły psychoedukacyjne, które dostarczają wiedzę i konkretne wskazówki, w jaki sposób radzić sobie z określonymi problemami. Bardzo ważnym elementem jest rozwijanie świadomości w rozumieniu własnych przeżyć.
- Może mieć krótkoterminową formę psychoterapii trwającą kilka miesięcy. W zależności od złożoności i głębokości problemów może być stosowana również jako podejście długoterminowe.
Tutaj znajdziesz jeszcze kilka przydatnych informacji na temat tego, jak wygląda terapia poznawczo-behawioralna:
“What is CBT?” – publikacja na kanale Therapist Aid (w języku angielskim)